VİNÇ HALATLARI

Vinçlerde kullanılan halatlarda;Yük için gerekli halat taşıma kapasitesi,Aşınma dayanımı,Yorulmaya karşı dayanım,Dönmeye karşı dayanım,Korozyona karşı dayanımçok önemlidir.Genellikle tercih edilen halatlar 6x36 + 6x41 + 18x7 + 6x19F’dir.

Serbest yükün kaldırma ve indirme işleminde 18x7 VE 35X7 lif özlü dönmeyen halatlar, gemi veya kum vinçlerinde ise 6x36 Warrington Seale lif özlü halatlar kullanılır. Özellikle kargo halatlarında aşınma dirençleri ile çarpma dayanımları çok önemlidir. Bu özellikler korozyondan daha fazla önem arz ettiğinde 6x19 filler lif özlü paralel kompozisyonlu siyah (galvanizlenmemiş) halatlar da kullanılabilir. Özellikle gergi halatlarında korozyon önem taşıdığından bu uygulamalarda 6x24+7 lif özlü ve galvanizli halatlar tercih edilebilir. Gemi güverte vinçlerinde ise genel özellikler 6x36 WS lif özlü ve galvanizli halatların iyi netice verdiği görülmüştür.

Standart halat olarak tabir edilen 6x19ST(1+6+12) ve 6x37 ST(1+6+12+18) kompozisyonlu halatların vinçlerde kullanılması durumunda ciddi risklerin alınmasına, halatların erken ve ani kopmasına neden olurlar. Bu yüzden bu kompozisyonlu halatların vinçlerde kullanılması sakıncalıdır. Halatlar belli aralıklarla yağlanmalıdır. Vinç halatları, kullanılmadan önce 1-2 saat boşta çalıştırılarak tellerin yerlerine oturmaları sağlanmalıdır. Özellikle dönmeyen (nufleks) halatlarda çarpma ve darbelerden kaçınılmalı ve bu halatlar kısa boy kullanımlarda kesilen uçlar işlem öncesi mutlaka ve kalıcı bir şekilde bağlanmalıdır.

TELESİYEJ HALATLARI

Telesiyejlerde kullanılan halatlarda;Aşınma dayanımı,Yorulma dayanımı,Korozyona karşı dayanım,Teknik emniyet kuralları çok önemlidir.

Telesiyej halatları kompozisyonlar 6x7 ve 6x19 Seale tipi, tel ve halattaki demet yönlerinin aynı olduğu sızal veya polipropilen özlü düz halatlardır. Müşteri taleplerine bağlı olarak lif özlü, galvanizli veya siyah tel olarak imal edilebilir. Yoğunlukla açık hava koşullarında yağışa maruz kaldıklarından galvanizli halatların kullanılması önerilir. Halatlar galvanizli değilse mutlaka yağlanırlar. Genel Halat bakımları yanında telesiyej halatlarında yük dağılım hesaplamaları çok önemli olup, yapılacak günlük kontrollerde özel bir ilgi gerektirirler. Özellikle çalışmayan sezon sonrası yapılan işlemeye ama işlemlerinde, tellerde dahili korozyon olup olmadığı dikkatle incelenmelidir. Telesiyejlerde halatların geçtiği aksamların, kolaylıkla erişilebilen yerler olması nedeniyle, yeni halat kullanım öncesinde bu aksamların bakım ve kontrolleri çok dikkatli bir şekilde yapılmalıdır.

DENİZCİLİK HALATLARI

Korozif ortamda çalışan denizcilik halatlarında;Tuzlu atmosfer şartlarındaki korozyona dayanım,Kullanım kolaylığı,Yorulma dayanımı,Yüke dayanım özellikleri çok önemlidir. Denizcilik halatları olarak genellikle kompozisyonlu 6x19 Seale, 6x36 Warrington Seale, 6x19 Filler ve 6x41 Warrington Seale çelik veya polipropilen özlü halatlar kullanılır. Denizcilik halatları genelde çapraz örümlü olup, galvanizli ve yağlı olarak üretilirler. Halat yağlamasında kullanılacak yağın veya gresin korozif çalışma ortamına uygun olması gereklidir. Genelde halatlar, galvaniz kaplamaları yüksek polipropilen özlü ve preformeli olup, minimum tel mukavemetleri 160 veya 180 kg/mm2 olacak şekilde imal edilirler.

MADENCİLİK HALATLARI

Ağır hizmet amaçlı olarak çalışan madencilik halatlarında;Kopma yükü,Aşınma dayanımı,Eğilme dayanımı,Darbe dayanımı ve Korozyon dayanımı özellikleri çok önemlidir. Genellikle demetteki tellerin aynı adımda olduğu paralel telli ve çelik özlü kompozisyonlar tercih edilir. Bu kompozisyonlar arasında kompozisyonlu halatlar sayılabilir. Halat telleri en az 180 kg/mm2 mukavemet değerinde olacak şekilde yapılır. Halatlar kaplamasız yağlı veya galvanizli yağlı olarak imal edilebilirler. Esneklik veya mukavemetinin beraberce düşünüldüğü ve aynı derecede önemli olduğu durumlarda 8 demetli halatlar kullanılabilir.

ASANSÖR HALATLARI

Asansörlerde kullanılan halatlarda;Yorulma dayanımı,Aşınma dayanımı,Sinir olmaması, Uygun preforme özellikleri çok önemlidir. Genellikle Bu amaca uygun olarak Seale,Warrington veya Filler kompozisyonlu, aynı adımlı paralel telli ve lif özlü halatlar tercih edilir. Başlıca asansör halat kompozisyonları 8x19 Seale, 8x19 Warrington veya 8x19 Filler olup; 6x19 Seale, 6x19 Filler, kompozisyonlu halatlar da aman zaman tercih edilebilmektedir. Bu halatlar esnek ve dış telleri kalın olup, aşınma dayanımları iyidir, insan taşımalarında kullanılan asansör halatlarında emniyet katsayısı en az 12 olacak şekilde halat seçilmesi tavsiye edilir. Tel min. Kopma mukavemetleri 140,160 veya 180 kg/mm2 olabilir. Özel asansör halatlarında farklı iki mukavemet özelliklerinde teller kullanılabilir. Halatlar yağlanmalı, kullanım esnasında sık sık kontrol edilmeli ve kontroller kayıt altına alınmalıdır.

BALIKÇILIK HALATLARI

Korozif ortamda çalışan balıkçılık halatlarında;Deniz suyuna dayanım,Modern balıkçılıkta önemli olan yüksek gerilmelere dayanım,Kullanım kolaylığı, ve Aşınma dayanımı çok önemlidir. Genellikle balıkçı halatları olarak 6x19 Seale,6x26 Warrington Seale, 6x7 Standart, ve 6x24 standart kompozisyonlu ve polipropilen özlü halatlar kullanılır. Korozyona dayanım açısından halat telleri sıcak daldırma yöntemi ile çinko kaplanmıştır. Korozyona dayanımı arttırmak amacıyla deniz suyu atmosferine dayanımlı özel greslerleri örneğin asfalt bazlı gresler ile yağlanabilirler. Yağlama adezyonunun, başka bir ifade ile yağın telleri tutma özelliğinin yüksek ve halat özelerinin polipropilen olması, korozyon dayanımı açısından tercih edilir.

Tel mukavemetleri genellikle en az 160 kg/mm2 olacak şekilde imal edilirler. Bazı özel balıkçılık halatlarında farklı mukavemet özelliklerinde teller kullanılabilir.

ÖZEL HALATLAR

Kompakt Halatlar:

Kompakt halat üretiminde değişik halat kompozisyonları kullanılabilmekte, ancak daha çok 6x19 Seale, 6x26 Warrington Seale, 6x36 Warrington Seale, 18x7 halatlar tercih edilmektedir. Kompakt halatlar aynı çaptaki standart halatlara göre daha fazla yük taşıma kapasitesine sahip olup, bu halatların üzerinden geçtiği makara yüzeylerine daha geniş bir alanda temas etmesi nedeni ile aşınması daha az ve kullanım ömrü ise daha fazladır.

Swaged (Preslenmiş) Halatlar:

Swaged halat üretiminde ağırlıklı olarak 6x26 Warrington Seale ve 6x19 Seale halatlar kullanılmaktadır. Swaged (preslenmiş) halatlar; makaralara daha geniş temas alanı sağlaması, iç gerilimlerin azaltılması, aynı çaptaki standart halatlardan daha fazla yük kaldırılabilmesi ve daha uzun ömürlü olması gibi avantajlara sahiptir.

Özü plastik Kaplı Halatlar:

Özü plastik kaplı halatlar, halatın çelik özünün plastik ile kaplandığı halatlar olup bu halatlar özellikle vinçlerde sessiz çalışması, uzun ömürlü olması ve iç tellerin korozyona karşı etkin şekilde korunması gibi avantajlara sahiptir.

Özel halatlar her türlü kaldırma işleminin yapıldığı vinçlerde, denizcilik, balıkçılık ve petrol endüstrisinde vb. performans beklentilerinin yüksek olduğu; özellikle yüksek kopma kuvvetinin istenildiği alanlarda yoğun şekilde kullanılmaktadır.